Kaszuby to jeden z najbardziej malowniczych regionów Polski – znajduje się tu ponad pięćset jezior, niezliczone lasy i łąki, tereny uprawne i oczywiście Bałtyk. Znajdziemy tu więc bogactwo naturalnych darów natury – owoców leśnych i sadowniczych, warzyw, grzybów a także rozmaite gatunki ryb słodkowodnych i morskich oraz dziczyzna. Potrawy kaszubskie bliskie są kuchni ludowej i chłopskiej. Smaczne i proste, jednak nie brakuje tu dań bardziej wykwintnych, odświętnych, które gościły również na „pańskich” stołach.

Kaszubskie smaki

Region ten pod względem kulinarnym kojarzy się głównie z rybami przyrządzanymi na wiele sposobów – smażonych, wędzonych czy gotowanych. Wizytówką zaś jest kaszubski śledź podawany zwyczajowo w słodko-kwaśnej marynacie z octem.

Tradycyjne mięsa goszczące na tutejszych stołach to przede wszystkim drób: kaczka pomorska oraz znana na cały kraj kaszubska gęś, najlepiej smakująca na jesień. Jak mówi bowiem regionalne przysłowie „na świętego Marcina najlepsza gęsina”, która jest flagowym daniem kuchni kaszubskiej. Bardzo popularna jest okrasa (kaszubskie òbòna) – wyśmienity dodatek do dań przygotowywany z gęsi, który w 2005 roku wpisano na listę produktów regionalnych.

Zastanawiając się nad tym, jakie są najpopularniejsze zupy polskie, nie sposób nie wspomnieć o tych tradycyjnie gotowanych na Kaszubach. To tu tradycyjnie przyrządzało się czerninę, krupnik czy popularną również w innych regionach kartoflankę. Jako perełki można wymienić zupę z brukwi żółtej (z żeltich wreczi) czy rosół z węgorza. Zatrzymując się więc na kaszubski obiad, możemy być pewni, że zjemy suto i smacznie, a smak tutejszych potraw na długo pozostanie w naszej pamięci, jako ten wyjątkowy i niepowtarzalny.

Słodkie Kaszuby

Jaki jest najbardziej znany owoc regionu? Zdecydowanie Truskawka Kaszubka wpisana do europejskiego systemu nazw i oznaczeń geograficznych. Ta odmiana truskawki, bardzo aromatyczna i wyjątkowo słodka, jest bardzo cenionym owocem wykorzystywanym zarówno w kuchni domowej, jak również w przetwórstwie spożywczym.

Słodycz Kaszub bowiem to przede wszystkim smak owoców – zarówno tych świeżych zerwanych w sadzie czy w lesie, ale również tradycyjnie suszonych, wykorzystywanych do kompotów, zup czy wypieków.

Tradycyjnym deserem Pomorza Kaszubskiego są kukle kaszubskie – jabłka z cynamonem nadziewane bakaliami, zawinięte w ciasto chlebowe. Przysmak ten wypiekano często pod koniec żniw, wręczano gospodyniom domowym oraz dzieciom. Kulke, czyli małe bochenki chleba, kukiełki, powstawały z resztek niewykorzystanego ciasta, wypiekane były w piecach chlebowych razem z dużymi bochenkami. Przysmak ten został wpisany na Listę Produktów Regionalnych i Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Kolejnym „słodczëzną” wyróżniającą kuchnię kaszubską są kaszubskie orzechy z marchwi. To przysmak przygotowywany z okazji świąt Bożego Narodzenia, składający się z ciasta chlebowego, marchwi, miodu i cukru. Orzechy z marchwi tradycyjnie nadziewane były żurawiną, możemy jednak zastąpić je innymi bakaliami. Tu znajdziecie unowocześniony przepis na kaszubskie orzechy z marchwi.

Marchew wpisała się na dobre w cukierniczą tradycję regionu. Wizytówką Kaszub (wpisaną na listę produktów tradycyjnych) jest także kuch marchewny – ciasto przygotowywane przy okazji rodzinnych uroczystości i świąt. Początkowo ubogi w składzie, z czasem stał się bardziej wykwintnym i kosztownym wypiekiem ze względu na dodatek bakalii i kakao.

Na liście produktów tradycyjnych i regionalnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi znalazły się również grochowinki kociewskie – znane jako faworki lub chruściki. Nazwa wywodzi się od podobieństwa kształtu i barwy tych faworków do pustych strączków grochu. Tanie i łatwe w przygotowaniu grochwinki, a przy tym kruche i smaczne, smażono pod koniec karnawału, a ich sekretnymi składnikami były świeżo zebrane jaja, drożdże i smalec wytwarzany metodą tradycyjną. Zwyczaj pieczenia faworków żywy jest do dziś a na Kociewiu korzysta się z tradycyjnych przepisów, z których pierwszy zapisany został w 1904 roku.

Dowodem na to, że prostota w kuchni może zaowocować wyśmienitym smakiem, jest babka po kaszubsku, czyli pulwerkuch ciasto proszkowe. To bardzo prosty wypiek, który wyróżniał się dodatkiem proszku do pieczenia, co sprawiało że szybko rósł i zawsze się udawał. Więcej przepisów na wypieki nie tylko kaszubskie znajdziesz na .

Kaszuby to również Gdańsk – miasto portowe, do którego przypływały wiktuały i delicje z różnych zakątków świata. Kakao, bakalie, owoce południowe czy migdały były tu niegdyś zdecydowanie łatwiej dostępne niż w innych częściach Polski. Tak narodziła się tradycja wypieku tortu gdańskiego – kosztownego ciasta, do pieczenia którego wykorzystywano gorzką czekoladę, bakalie, migdały, wanilię i cytrynę. Warto wspomnieć, że te dwa ostatnie składniki w kuchni gdańskiej pojawiły się już w XVII wieku.

Tort gdański również doczekał się miejsca na liście produktów regionalnych i jest dowodem na to, jak różnorodna była tradycyjna kuchnia kaszubska, wyraźnie podzielona na kuchnie ludową i mieszczańską, które dopiero z czasem zaczęły się przenikać. Co ciekawe na dworskich stołach Kaszubów, gościły najpierw słodkości i kawa, dopiero po nich podawano dania główne i… wódkę.