Dolny Śląsk jest bardzo malowniczym rejonem oferującym wiele pod względem turystycznym. Sudety, Niż Śląski oraz liczne zabytki przyciągają w te strony wielu turystów. Dolny Śląsk ma również wiele do zaoferowania pod względem kulinarnym. I choć kuchnia tego regionu jest bardzo młoda i liczy sobie kilkadziesiąt lat, warto spróbować dań i potraw regionalnych, których na liście Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi znalazło się aż czterdzieści dziewięć. Zachęcamy do zapoznania się z kuchnią i smakami tego wyjątkowego regionu!
Bogactwo kultur
Wrocław i jego okolice to tereny, na których mieszka obecnie już trzecie pokolenie przesiedleńców z różnych części Polski, Europy czy Kresów Wschodnich. Każda przesiedlona rodzina przywiozła tu więc ze sobą własne tradycje i przepisy kulinarne, które z czasem zaczęły się przenikać a dziś nadają charakter całej kuchni regionu. Co więc najchętniej jadają Dolnoślązacy? Na obiad chętnie jada się tu potrawy mączne zwłaszcza pierogi z rozmaitymi nadzieniami. Ludność, która napłynęła tu z Kresów przywiozła zaś ze sobą zamiłowanie do gołąbków, a prym wśród nich wiedzie przepis na czarne gołąbki krużewnickie. Wyjątkowym daniem podawanym tu odświętnie jest spytkowska gęś nadziewana naleśnikami, której będąc w okolicy, po prostu trzeba spróbować! Spytkowską gęś mocno się rumieni, by nabrała pięknego koloru i nadziewa naleśnikami z nadzieniem mięsnym. Podaje się ją na ciepło jako danie obiadowe, lub na zimno pokrojoną w plastry, jako przekąskę.
W kulturę kulinarną Dolnego Śląska mocno wpisały się również tradycje bałkańskie, które przywieźli tu reemigranci z Bośni. Do dziś jada się tu bałkańską pitę z Lipian i organizuje warsztaty jej wyrobu. W Lipianach pita z różnymi nadzieniami, podawana na słodko i na słono, jest bardzo popularnym daniem. Corocznie obchodzi się tu również bałkańskie święto pity. Bardzo oryginalną zupą podawaną na tym terenie jest przywieziona tu niegdyś przez Łemków postna zupa keselica. Ta aromatyczna, pachnąca liściem bobkowym i podawana z ziemniakami potrawa, podawana jest w okolicach Przemkowa nieprzerwanie od 1947 roku. Na uwagę zasługuje również gandżabur – zupa chorutowa z uszkami, która przywędrowała tu wraz z ormiańskimi rodzinami. To zupa gotowana na bazie rosołu z uszkami nadzianymi mięsem wołowym. Chorut natomiast to przyprawa dodawana wyłącznie do gandżaburu, wyrabiana niegdyś w domach, składająca się z pietruszki, selera, estragonu i kopru.
Słodkie dolnośląskie wypieki
Wrocław od dawien dawna słynął z wyjątkowo pysznego ciasta, na cześć którego pisano wiersze i wspominano w rozmaitych kronikach. Mowa o cieście z kruszonką, które wypiekano na specjalne okazje. Latem dodawano do niego sezonowych owoców, zimą zaś nadziewano je makiem lub serem. Więcej przepisów na ciasta, również te tradycyjne regionalne, znajdziesz na: . Polecamy!
Przepis na ciasto z kruszonką z ziemi kłodzkiej znalazł się na liście produktów regionalnych. Jak je przygotować?
Składniki:
- 2,5 szklanka mąki
- 100 g miękkiego masła
- 1 szklanka cukru
- 4 żółtka
- łyżeczka proszku do pieczenia
- szczypta soli
- 0,5 szklanki śmietany 18%
Dodatki:
- połówki śliwek
- bułka tarta do podsypania
- 2 łyżki grubego cukru
- śmietana
- 50 g masła
- 0,5 szklanki mąki
- 0,5 szklanki cukru
Łączymy mąkę, cukier, proszek i sól, dodajemy żółtka, śmietanę i masło. Szybko wyrabiamy ciasto. Przekładamy do formy. Nakłuwamy widelcem, podsypujemy bułką i wykładamy śliwki, posypujemy cukrem. Z masła, cukru i mąki wyrabiamy kruszonkę. Schłodzoną posypujemy śliwki. Pieczemy przez około 40 minut w temperaturze 180°C.
Na terenie Dolnego Śląska długą tradycję wypieku mają również miodowe pierniczki z Przemkowa. Pierwsza wzmianka o tych piernikach pojawiła się w wieku XIX, wcześniej na tym terenie wypiekano miodowniki wielkie czyli bochny chleba na bazie miodu. W regionie wyróżniają się również pszenno-żytnie pierniczki z Oleśnicy, które by nabrać wyjątkowego smaku leżakowano przez miesiąc. Będąc w okolicach Kut warto spróbować ormiańskiego kołacza, który jest wypiekiem wyjątkowym, gdyż od innych kołaczy wyróżnia go dodatek najdroższej przyprawy świata: szafranu. Ciasto na kołacz ormiański składa się aż z piętnastu żółtek na 1 kilogram mąki. Do dziś wypieka się go w tych okolicach i jest ważnym symbolem przynależności etnicznej dla ludności ormiańskiej, która mieszka tu już ok kilku pokoleń.