Listopad to miesiąc, w którym ogródki pustoszeją a na drzewach owocowych nie znajdziemy już ani jednego liścia. Mgły i przymrozki skłaniają nas do otwierania letnich przetworów a w kuchni unoszą się aromaty sycących potraw, mających rozgrzewającą moc. Późną jesienią zaczynamy wykorzystywać warzywa i owoce zgromadzone w piwniczkach lub korzystamy z tych kupionych na targach i w warzywniakach. Nadal jednak możemy zbierać późne odmiany niektórych warzyw i owoców.

Cykoria

Listopad jest pierwszym miesiącem, kiedy możemy cieszyć się świeżą cykorią. To niepozorne warzywo nie jest zbyt popularne na naszych stołach. Zazwyczaj kojarzona jest z bezkofeinowym zamiennikiem kawy wytwarzanym z cykorii korzeniowej. Warto jednak ją spożywać również w innej postaci, gdyż jest cennym źródłem dobroczynnych składników, a do naszej kuchni może wprowadzić miłe urozmaicenie. Cykoria jest rośliną, która nie lubi słońca – pod wpływem jego promieni liście zielenieją a w smaku stają się nieprzyjemnie gorzkie. Jest więc uprawiana w ciemnych miejscach. Kupując cykorię w sklepie zwracajmy więc uwagę, by wybierać te sztuki, które są idealnie białe i nie mają zielonych przebarwień, najsmaczniejsze będą te najmniejsze o ściśle przylegających liściach. Nasz domowy kalendarz przepisów kulinarnych powinien więc wzbogacić się o przepisy z tym niepozornym warzywem, w którym drzemie jednak wielka moc.

Cykoria zawiera takie witaminy jak A, B1, B2, E, K i C. To również bogactwo minerałów, jej regularne spożywanie zalecane jest osobom niedożywionym, anemicznym. Zawiera bowiem sód, potas, magnez, żelazo, mangan, miedź, fosfor, cynk, karoten. Jedzenie cykorii usprawnia pracę wątroby, nerek i poprawia kondycję skóry. Ma również właściwości oczyszczające, odtruwające, reguluje poziom cholesterolu oraz znacznie poprawia przemianę materii. Jest polecana kobietom karmiącym i ciężarnym, gdyż działa mlekopędnie i zawiera znaczne ilości kwasu foliowego. Jak przyrządzić cykorię? Znakomitym pomysłem na jesienne przyjęcia będzie podanie faszerowanych łódeczek z cykorii, świetnie sprawdza się jako składnik sałatek czy surówek. Zapraszamy do wypróbowania przepisu na tartę – d  z pewnością pozytywnie zaskoczy naszych gości wyjątkowym smakiem!

Burak

Właściwości zdrowotne buraków znane były już w starożytnym Babilonie skąd rozeszła się ich sława. Buraki już kilka tysięcy lat temu doceniane były również w Grecji i Rzymie. Dawne odmiany tej rośliny miały jednak znacznie mniejsze bulwy – rozmiar dzisiejszego buraka zawdzięczamy XVI wiecznym włoskim ogrodnikom, którym udało się je wyhodować. Obecnie znamy buraki ćwikłowe, cukrowe i pastewne. Najbardziej doceniane w kuchni są oczywiście buraki ćwikłowe, które mają szereg zdrowotnych właściwości. Buraki bogate są w witaminę C, Tiaminę, Ryboflawinę, wit. B6, A, E, K. Stanowią źródło wapnia, żelaza, fosforu, magnezu, potasu, sodu oraz cynku.

Spożywanie buraków polecane są przede wszystkim osobom z anemią, gdyż wzmacniają układ krwionośny. Co ciekawe nie mają one dużej zawartości żelaza, ale są znakomitym środkiem krwiotwórczym ze względu na zawartość barwników (m.in. betalainy) działających silnie przeciwutleniająco. Dzięki temu aż czterokrotnie zwiększają przyswajanie tlenu przez komórki naszego ciała. Spożywanie soku z buraków polecane jest osobom chorym na białaczkę!

Regularne spożywanie buraków pomaga obniżyć ciśnienie krwi oraz wyregulować poziom cholesterolu. Składniki zawarte w burakach zapobiegają również zwapnieniu naczyń krwionośnych.

Buraki są orężem w walce z nowotworami. To warzywo, które zawiera betaninę – przeciwutleniacz najskuteczniej zwalczający wolne rodniki odpowiedzialne za uszkadzanie nici DNA i zachorowania na raka. Udowodniono, że dwie szklanki soku z buraków wypite codziennie znacznie poprawiają wyniki badań osób cierpiących na nowotwory.

Jak spożywać buraki? Oprócz soku i tradycyjnych tartych buraczków, warto sięgnąć po nowoczesne przepisy, które pozwolą nam odkryć to warzywo na nowo. Ciekawym i zdrowym zamiennikiem przekąsek są chipsy z buraka, które zrobimy niezwykle szybko a smak zadowoli niejednego miłośnika wieczornego podjadania. Na szybki lunch polecamy sałatki z burakiem w roli głównej: sprawdź sałatka z burakiem i pestkami dyni.

Niebanalnym pomysłem będzie również wykorzystanie ich w tartach.

Tarta z burakami

Ciasto:

• 125 g zimnego masła
• 250 g mąki pszennej
• 50 ml wody
• Żółtko
• Pół łyżeczki proszku do pieczenia Delecta
• Szczypta soli

Wypełnienie:

• 4 ugotowane buraki
• 2 łyżki miodu
• 4 czerwone cebulki
• Jabłko
• Łyżka kminku
• Łyżka masła
• Ocet balsamiczny, sól, pieprz do smaku

Wykonanie:

Mąkę łączymy z zimnym masłem, żółtkiem, solą, proszkiem i wodą. Zagniatamy składniki na jednolitą masę. Należy pamiętać, by połączyć je jak najszybciej. Ciasto na około 30 min. Wkładamy do lodówki po czym wykładamy nim formę do tart. Pieczemy przez 20-30 min. w piekarniku nagrzanym do 190⁰C (bez termoobiegu).

Pokrojoną w piórka cebulkę karmelizujemy: podsmażamy na maśle, gdy zmięknie dodajemy sól, pieprz i miód.

Buraczki ścieramy na tarce i przyprawiamy kminkiem, solą i pieprzem.

Na lekko podpieczone ciasto układamy buraczki, cebulę i pokrojone w plastry jabłka. Pieczemy kolejne 15 minut. Po wyjęciu skrapiamy octem balsamicznym.

To szybka, smaczna i sycąca przekąska, która idealnie sprawdzi się na jesienne długie wieczory. Dla smaku i dla zdrowia!