Wielkanoc jest w Polskiej tradycji najważniejszym świętem w ciągu całego roku. I choć to Boże Narodzenie ma zazwyczaj znacznie bogatszą oprawę, to Wielkanoc jest dla katolików świętem o znacznie większym znaczeniu. Po okresie Wielkiego Postu, w którym przygotowujemy się duchowo do nadejścia Wielkanocy, nadchodzi czas radosnego świętowania, gdy możemy smakować tradycyjnych potraw, jakie od pokoleń jada się w polskich domach. Tradycyjne wielkanocne śniadanie składa się z produktów o znaczeniu symbolicznym, które przynieść mają domownikom szczęście i dostatek przez kolejny rok.
Uroczysty obiad
Niedziela i Poniedziałek Wielkanocny to dni, w których na stołach goszczą obfite i sycące potrawy. Przygotowujemy wszelkiego rodzaju mięsa i pieczenie – karkówki, pieczoną szynkę czy schab. Jako dodatek chętnie przyrządzamy domowe pasztety i sałatki, zwłaszcza tradycyjną sałatkę warzywną. Gospodynie domowe przygotowują swoje popisowe dania, by odpowiednio czcić ten wyjątkowy czas. Potrawy wielkanocne to również zupy – najczęściej przygotowywaną jest oczywiście żur z jajkiem i białą kiełbasą, barszcz biały czy tradycyjny rosół. Wielkanocny obiad ma nie tylko smakować, ale również efektownie wyglądać – dlatego też właśnie w czasie świąt podajemy pieczone gęsi czy kaczki: dania, których odmawiamy sobie na co dzień czy w inne świąteczne dni.
Ilość jajek, jakie Polacy spożywają w okresie Świąt Wielkanocnych jest ogromna – dodajemy je do sałatek, zup, pieczeni i oczywiście faszerujemy. Wielkanocne potrawy od zawsze kojarzyły się właśnie z jajkiem – symbolem nowego życia.
Słodkie świętowanie
Na wielkanocnym stole nie może zabraknąć słodkich wypieków. Niekwestionowanym królem świątecznego stołu jest oczywiście Mazurek wielkanocny, który przywędrował do nas z Turcji, jednak dziś uważamy go już za nasze ciasto narodowe. Mazurek w każdym domu smakuje nieco inaczej. Zwyczajowo przyrządza się go z ciasta kruchego, dużej ilości bakalii i obowiązkowo lukru. Przepis podstawowy można również dowolnie modyfikować wzbogacając go o ulubione owoce i dodatki. By przygotować tradycyjny mazurek wielkanocny potrzebujecie:
Ciasto:
- Opakowanie ciasta kruchego Delecta
- 100 g zimnego masła
- 1 jajko
Nadzienie:
- 2 żółtka
- 50 ml espresso
- 50 ml ajerkoniaku
- Masa kajmakowa
- Bakalie: garść suszonych moreli, orzechy laskowe i włoskie, blanszowane migdały, suszone figi
Wykonanie:
Ciasto przygotowujemy zgodnie z przepisem na opakowaniu – łączymy je z masłem i jajkiem i mieszamy przez około 3 minuty na najwyższych obrotach miksera. Przygotowujemy blachę, wykładamy papierem do pieczenia i nakładamy na nią ¾ ciasta. Z reszty ciasta wykonujemy ozdobne wałeczki, którymi wykładamy brzegi. Pieczemy w piekarniku nagrzanym do 200⁰C przez około 20 minut (grzanie góra-dół).
Orzechy prażymy na patelni a suszone owoce kroimy na mniejsze kawałki. Wszystkie bakalie mieszamy z ajerkoniakiem.
Masę kajmakową mieszamy z espresso oraz żółtkami. Masę wykładamy na ciasto i pieczemy kolejny kwadrans.
Wielkanoc to również wszelkiego rodzaju babki – marmurkowe, piaskowe, cytrynowe, marcepanowe z olejem, kisielem czy twarogiem. Rodzajów babek jest wiele, najważniejsze by były przygotowywane z sercem i w odpowiedniej oprawie. Tradycja wypiekania bab jest bardzo bogata i sięga już XV wieku a nasze prababki przygotowywały się do wypieku babek wielkanocnych już po Niedzieli Palmowej.
Wypieki wielkanocne silnie zakorzeniły się w tradycjach regionalnych. Na wschodzie kraju przygotowuje się paschę wielkanocną, którą kosztować można jedynie raz w roku. Ciasto to nie jest łatwe w przygotowaniu, ma jednak wyjątkowy smak. Do jego przygotowania potrzeba twarogu, mleka świeżego i zsiadłego, masła, śmietany, czekolady i dużej ilości bakalii. Kaszuby i Podlasie to region, w którym przygotowuje się sękacz. To prawdziwe ciasto „na bogato”, do przygotowania którego potrzeba od 30 do 50 jajek, po kilogramie mąki, cukru, tłuszczu i litr śmietany, co najlepiej świadczy o tym, że w święta Wielkanocne nie powinno się oszczędzać na słodkościach.
Ciasta wielkanocne są syte, kaloryczne i niezwykle słodkie – nie odmawiajmy sobie słodkości w tym wyjątkowym czasie, w końcu taki jest charakter naszego polskiego świętowania. Nie zapominajmy również o innej stronie świętowania, która ważna była dla naszych dziadków – Wielkanoc to czas tańców i zabawy, podczas których spalić można było spalić co nieco kalorii jednocześnie mogąc bawić się do samego świtu!